Edukacja dorosłych wymaga elastycznego podejścia, które uwzględnia różnorodne potrzeby uczestników. Uniwersalne projektowanie umożliwia tworzenie szkoleń dostępnych dla szerokiego grona odbiorców.
Proces planowania szkoleń obejmuje kilka kluczowych kroków, które pozwalają na dostosowanie formy i materiałów szkoleń do potrzeb uczestników:
- Określenie celu szkolenia – jasno sprecyzowany cel szkolenia pozwala uczestnikom zrozumieć, jakie umiejętności zdobędą.
- Dostosowanie metod dydaktycznych – wybrane metody powinny odpowiadać na różne potrzeby uczestników, np. dzięki elastycznym formom, takim jak łączenie zajęć online i offline.
- Badanie potrzeb uczestników – poprzez wnikliwe pytania można lepiej dopasować formę zajęć do oczekiwań uczestników, a także uwzględnić ich preferencje co do sposobu nauki.
- Dostosowanie treści – po poznaniu potrzeb możliwe jest dopasowanie materiałów szkoleniowych oraz sposobów ich prezentacji, aby odpowiadały one na konkretne potrzeby grupy.
Uniwersalne projektowanie, opracowane przez Ronalda Mace’a, to podejście, które tworzy przestrzeń, produkty i usługi z myślą o wszystkich użytkownikach, bez konieczności ich dodatkowej adaptacji. Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych podkreśla, że uniwersalne projektowanie ma na celu dostępność dla jak najszerszej grupy użytkowników, ale nie wyklucza stosowania pomocy dodatkowych, jeśli są one konieczne.
Uniwersalne projektowanie w edukacji opiera się na kilku zasadach:
- Materiały powinny być dostępne dla szerokiego grona uczestników.
- Zajęcia pozwalają na różnorodność metod odbioru informacji.
- Materiały są przejrzyste i intuicyjne.
- Treści są przedstawione tak, by mogły być łatwo odczytane.
- Tolerancja dla błędów.
- Zajęcia nie wymagają nadmiernego wysiłku.
- Materiały są dostępne i wygodne dla wszystkich.
Biorąc pod uwagę powszechność stosowania materiałów elektronicznych i komputerowych narzędzi biurowych, warto zwrócić na zgodność przygotowywanych materiałów elektronicznych ze standardem WCAG wspierającym projektowanie cyfrowe z uwzględnieniem różnych potrzeb.
W szkoleniach szczególnie ważne są:
- Postrzegalność – obrazy i elementy wizualne powinny być opatrzone opisami tekstowymi.
- Funkcjonalność – materiały muszą być dostępne również dla użytkowników klawiatury i powinny umożliwiać regulację kontrastu czy powiększenia.
- Zrozumiałość – teksty muszą być proste, a elementy interaktywne jednoznaczne.
- Kompatybilność – treści/materiały powinny działać z różnymi technologiami asystującymi.
Realizacja szkoleń zgodnie z zasadami MSUES (Małopolskich Standardów Usług Edukacyjno-Szkoleniowych) pozwalają zapewnić dostępność szkoleń dla każdego, wzmacniając wizerunek organizatorów jako dostawców rzetelnych i nowoczesnych usług edukacyjnych.
Uniwersalne projektowanie w edukacji to inwestycja w jakość i równość, która staje się wyróżnikiem firm dbających o dostępność swoich usług. Znak jakości MSUES, wspierany przez Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie w ramach Centrum Zapewniania Jakości Kształcenia, to gwarancja, że szkolenia są realizowane zgodnie z najwyższymi standardami dostępności.
Dzięki wdrażaniu uniwersalnego projektowania, firmy edukacyjne tworzą kursy, które są nie tylko nowoczesne i wartościowe, ale przede wszystkim dostępne – dla każdego i z myślą o wszystkich.